پرسش : آیه 10 سوره روم که حضرت زینب(علیها السلام) در سخنرانى خویش آن را ایراد نمودند، هنگامى که به پیامبر وحى شد در مورد چه کسانى بود؟

پاسخ: براى این آیه شأن نزول خاصى نقل نشده است. این آیه مى فرماید: «سرانجام کسانى که اعمال بد انجام دادند به جایى رسید که آیات خدا را تکذیب کردند، و از آن بدتر به استهزا و مسخره کردن آن برخاستند.» این آیه به طور کلى مى فرماید: گناه سرانجام انسان را از انسانیت ساقط مى کند. گناه و آلودگى هم چون بیمارى خوره به جان انسان مى افتد، روح ایمان را مى خورد و از بین مى برد و کار به جایى مى رسد که سر از تکذیب آیات الهى در آورده، انسان را به استهزا و سخریه پیامبران و آیات الهى وا مى دارد و به مرحله اى مى رسد که دیگر هیچ وعظ، اندرز و انذارى مؤثر نیست و جز تازیانه عذاب دردناک الهى راهى باقى نمى ماند.

تاریخ نشان مى دهد، بسیارى از یاغیان و جانیان، در آغاز کار این گونه نبودند، بلکه ارتکاب گناهان پى در پى سبب شده تا نور ایمان به طور کلى در قلبشان خاموش و به آخرین مرحله کفر برسند، حضرت زینب(علیها السلام) نیز با توجه به همین مطلب این آیه را در مقابل یزید خواند آن حضرت هنگامى که دید یزید با گفتن کلمات کفرآمیز و اشعار معروف «لعبت هاشم بالملک...»، که بیان گر ایمان نداشتن او به اساس اسلام بود، همه چیز را به مسخره گرفته، آن حضرت پس از حمد الهى و درود بر پیامبر چنین فرمود: «صدق الله کذلک یقول ثم کان عاقبة الذین اساؤا السوأى ان کذبوا بآیات الله و کانوا بهایستهزءُون...»; یعنى اگر تو امروز با این اشعار کفرآمیز اسلام و ایمان را انکار مى کنى و به نیاکان مشرکت که در جنگ بدر به دست مسلمانان کشته شدند مى گویى اى کاش بودید و انتقام گیرى مرا از خاندان بنى هاشم مى دیدید، جاى تعجب نیست، این همان چیزى است که خدا فرموده که مجرمان سرانجام آیات ما را تکذیب مى کنند...و در این باره مطالب فراوانى فرمود که این جا مجال بیان آن نیست.•

1. ر.ک: الحسین فى القرآن، سیدمحمد الواحدى، ص 208، 164 و...، نشر لاهیجى